Misleiding Alzheimerpatiënten

Ethicus dient klacht in tegen
’misleiding Alzheimerpatiënt’

Een ethicus van de Universiteit
Maastricht heeft een
klacht ingediend tegen de
mediacampagne RemAlzheimer
van geneesmiddelfabrikant
Janssen-Cilag.
Joop Bouma, Trouw 9-12-2008

Volgens gezondheidsethicus Ron
Berghmans misleidt Janssen-Cilag
patiënten en hun familieleden door
te suggereren dat de ziekte van Alzheimer
met medicijnen kan worden
afgeremd. De campagne wordt op de
radio, via advertenties en een website
gevoerd.
„Voor het afremmen van deze ziekte
ontbreekt elk wetenschappelijk
bewijs”, aldus de klacht die Berghmans
gisteren indiende bij de Codecommissie
geneesmiddelenreclame,
het zelfreguleringsorgaan van
de farmaceutische branche. De
klacht wordt waarschijnlijk binnenkort
door de commissie behandeld.
Afgelopen week uitte de Amsterdamse
hoogleraar dementie Pim van
Gool straffe kritiek op de campagne
van Janssen-Cilag. Het bedrijf brengt
een middel voor Alzheimerpatiënten
op de markt, dat volgens Van
Gool helpt bij een kleine groep patiënten
en dan alleen tegen symptomen
van de ziekte. Ze hebben echter
geen effect op het ziektebeloop,
maar wel veel bijwerkingen, aldus
Van Gool.
Volgens Berghmans speelt Janssen-
Cilag met de campagne bedoeld of
onbedoeld in op schuldgevoelens
van familieleden van mensen met
Alzheimer. „Voor de mantelzorgers
van dementerenden is elke strohalm
er één. Maar de ziekte van Alzheimer
laat zich niet remmen. Het is een ongeneeslijke
ziekte. Voor de naaste
omgeving gaat dit proces gepaard
met geestelijke pijn en verdriet. Er
kán wel van alles worden gedaan, zoals
goede voorlichting en dagopvang
om mantelzorgers te ontlasten. Maar
de suggestie dat dit alles de ziekte afremt
of vertraagt, is volstrekt ongefundeerd.”
Volgens Berghmans exploiteert
Janssen-Cilag ’radeloosheid, onmacht
en schuldgevoel’ bij mensen
met dementie en hun familie. De
Maastrichtse ethicus was in 2002,
samen met professor Van Gool, lid
van de commissie van de Gezondheidsraad
die een advies opstelde
over de behandeling van dementie.
Janssen-Cilag houdt vol dat de campagne
zorgvuldig is opgezet en vooral
wil wijzen op de mogelijkheden
om de kwaliteit van leven van dementeren
te verbeteren. Volgens het
bedrijf zijn de teksten van de site
vooraf goedgekeurd door drie hoogleraren,
maar de woordvoerster erkent
dat er financiële relaties bestaan
tussen deze professoren en het
bedrijf. Twee van hen zaten ook in
een adviesraad van Janssen-Cilag
voor het dementiemedicijn. Zij zijn
daarvoor betaald. In die adviesraden
wordt doorgaans niet alleen over
medisch-inhoudelijke, maar ook
over marketingzaken gesproken.
De woordvoerster zegt dat de tekst
op de website RemAlzheimer iets
wordt aangepast, omdat er ook bij
het bedrijf klachten zijn binnengekomen.
„Wij krijgen zowel positieve
als negatieve reacties, maar kennelijk
komt de tekst niet bij iedereen
over zoals hij wordt bedoeld. Dat
gaan we aanpassen.”