(Dagblad De Limburger, 2007)
Meten is weten. Daar moest ik aan denken toen ik de kop van het bericht las dat dokters het leven van hun patiënten met vier dagen bekorten. Met gefronste wenkbrauwen vernam ik dat in 2005 in de helft van alle sterfgevallen een arts een zogenaamde medische beslissing rond het levenseinde nam. De dokter schatte dat het leven van de patiënt zo met gemiddeld vier dagen werd bekort. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) namelijk uitgerekend.
De levensbekorting was het grootst wanneer de arts een middel toediende met het uitdrukkelijke doel het overlijden te bespoedigen: gemiddeld elf dagen. Als de arts besloot van een behandeling af te zien dan versnelde dat het overlijden met een week. Bij pijn- en symptoombestrijding trad de dood een dag eerder in. Interessant, maar wat moeten we ermee?
De rekenmeesters van het CBS tellen daar in Heerlen heel wat bij elkaar op. Dat blijkt als je hun website bezoekt (www.cbs.nl). Geen onderwerp ontsnapt aan hun aandacht, van economie, via bouwen en wonen, vrije tijd en cultuur, natuur en milieu tot gezondheid en welzijn.
Omdat dat laatste zowel persoonlijk als professioneel mijn bijzondere belangstelling heeft ben ik daar wat verder in gaan grasduinen. Eens kijken of ik wat wijzer zou worden; als belastingbetaler is dat wat van het CBS verwacht mag worden!?
Recente publicaties in de rubriek gezondheid en welzijn betreffen onder andere ’meer suikerziekte bij overgewicht’, ’jongeren drinken evenveel als 65-plussers’, en ’oudere moeders geven langer borstvoeding’. De relevantie van het eerste onderwerp zie ik nog wel, al is het een weinig verrassend gegeven. Van overgewicht is immers wel bekend dat het niet zo goed is voor de gezondheid. Maar wat moeten we met de wetenschap dat oudere moeders langer borstvoeding geven? Wat blijkt? Sinds 1989 neemt het aantal vrouwen dat borstvoeding geeft toe. Begin jaren negentig kregen twee op de drie baby’s direct na de geboorte borstvoeding, in 2006 waren dit er drie op de vier. Vooral oudere moeders blijven langer zelf voeden. Van de baby’s van 6 maanden met een moeder tussen 35 en 44 kreeg 38 procent nog borstvoeding. Bij jongere moeders (15-24) was dit 23 procent. Hoog opgeleide vrouwen geven langer borstvoeding. Tussen 2004–2006 voedde 45 procent van de hoogopgeleiden hun baby van 6 maanden nog met de borst. Bij laagopgeleiden was dit 26 procent. Einde bericht!
Het item over jongeren die evenveel drinken als 65-plussers bevat ook boeiende trends. Sterke drank heeft de afgelopen 25 jaar flink aan populariteit ingeboet: we drinken daarvan nu de helft minder dan een kwart eeuw terug. Sinds het begin van de jaren negentig daalt ook het biergebruik. Anno 2005 drinken we weliswaar zo’n tien liter minder dan in 1990, maar dat is nog altijd bijna 80 liter per persoon per jaar. De groeiende populariteit van wijn heeft de teruggang van bier en gedistilleerd gecompenseerd. In 2005 dronken we ruim 20 liter wijn per hoofd, anderhalf keer zo veel als in 1980. „Jezus had genoeg aan wijn, dat behoeft geen grande cru te zijn”, zo wisten de Positivo’s van Koot en Bie al in 1982.
Kale cijfers zeggen niks. Ik wil best aannemen dat de meetmethoden van het CBS erg wetenschappelijk verantwoord zijn en dat op de gesignaleerde trends niets af te dingen valt. Maar waar ik als lezer dringend behoefte aan heb is interpretatie van die cijfers en getallen. Zonder een poging tot verklaring van het gevondene blijf ik met hopeloos veel vragen achter. Waarom geven hoogopgeleide vrouwen langer borstvoeding? Waar komt die groeiende populariteit van wijn vandaan? Nu kan het CBS stellen dat anderen die interpretaties moeten geven. Ik vind dat geen goed argument, want zonder interpretatie kunnen de cijfers aanleiding geven tot de meest wilde, onverantwoorde en zelfs gevaarlijke gevolgtrekkingen. Wie hindert mij te denken dat hoog opgeleide vrouwen psychologisch moeite hebben om hun baby’s los te laten en ze daarom langer zogen?
Of neem de alcoholtrends. Als ik lees dat de consumptie van alcoholhoudende dranken tussen 1980 en 2005 nagenoeg gelijk is gebleven en dat we omgerekend tot liters pure alcohol zelfs 10 procent minder drinken, wie brengt mij dan af van de conclusie dat het met het alcoholprobleem in Nederland wel meevalt? En door dokters leven we vier dagen korter. Hippocrates draait zich om in zijn graf.
No comments:
Post a Comment